Düğünlerimiz
Hasretiyle yanıp tutuştuğumuz düğünleri hatırlar mısınız.? Hani en küçüğü üç gün üç gece süren, adeta bir şenlik havasında geçen düğünleri…
Sizleri bilmem ama biz onlara hasret kaldık… Son katıldığımız köy düğünü onlarca yıl oluyor, ama hatırası taptaze zihnimizin, kalbimizin bir köşesinde yaşıyor. Düğünden günlerce önce çevre köy ve komşulara davetçi çıkarılırdı. Davetçi uğradığı evden de boş çıkmazdı. Sonra düğün kurulurdu, özellikle de salı günleri…Eğlenceler perşembe gününe kadar sürerdi. Perşembe gecesi de gelinle damat gerdeğe girerdi. Kazanlar kurulur, siniler açılır, zengini, fakiri, genci, ihtiyarı o sofralarda hep birlikte güle oynaya sohbetler yaparak yemekleri kaşıklardı. Harman yerinde halay kurulur, davul-zurna eşliğinde oynayan gençler aile büyükleri gelince yavaşça halaydan sıvışırlardı… Düğünlerimiz genellikle kış aylarında yapılırdı. Çünkü o zaman boş vakit boldu… Çeşitli oyunlar oynanır, yarışmalar yapılırdı, hele cirit oyunları ve at yarışlarının seyrine doyum olmazdı. Gelin alayları “berbu” leriyle dünyanın en güzel görüntüsünü oluştururdu. At üzerinde gelen gelinin o görkemli güzelliğini seyretmeye doyulmuyordu. Gelin eşikten içeri girerken atılan armutları, elmaları, hele hele de bozuk paraları kapışmak için arkadaşlarımızla az mı didişirdik… Şimdiki düğünler ise bir formaliteden öteye gitmiyor. Ruhsuz …Zevksiz…Sevgisiz. Ne kadar yazık değil mi? Şöyle bir göz atalım şimdiki düğünlerimize;
Genellikle kız isteme âdeti pek nadirdir İlçemizde… Çiftler birbirlerini şayet seviyorsa oğlan arkadaşıyla birlikte gider kızı kaçırır. Kaçırılan kız genellikle oğlanın en samimi dostunun evine götürülür. Gelini götürdükleri ev kız tarafına kızın kaçırılma haberi verilir. Durum sakinleşince yörenin ileri gelenleri ile birlikte kız tarafına gidilir. Burada genellikle başlık parası mevcuttur. Kız babası başlığını ister. Başlık parasında anlaşma sağlanırsa düğün başlamış olur.
Gelin ve damat ayrı yerlerde kalırlar. İki taraftan da düğün yemekleri hazırlanır. Düğün davetiyeleri dağıtılır. Düğün üç gün sürer. Birinci gün iki yerde eğlenilir, düğünün ikinci günü her iki yerden de gelen misafire ikram yapılır. Bu arada yenge dediğimiz “berbu” kişiler damat ailesi tarafından davul zurna eşliğinde ev ev gezilerek toplanılır. Düğünün üçüncü gününde gelin ve damadın bulunduğu yerde kına yapılır. Bir tepsi içinde 11 mum yakılır.
Mumlar kına üzerine konularak elinde tepsi bulunan genç güveyi etrafında çeşitli oyunlar oynar. Tabi Yedisu Merkezinde eski belediye meydanında yapılan düğünler biraz daha canlı ve görkemli olur köylerimize nazaran… küçüğünden, büyüğüne kadar dizilir davul-zurna eşliğindeki halaya ve ikinci gün göz yaşları arasında gelin evden çıkartılır ve getirilen vasıtayla davul zurna ile oğlan evine gönderilir. Gelin oğlan evine götürülmezken çevre köylerde gezdirilir. Bunun anlamı şudur büyüklerimize göre “Eğer ben gelin gittiğim evin başta eşime, kayın babam ve anneme ve diğer ev halkına sadık kalmasam gezmiş olduğum şu tüm köy halkına kurban olayım diye yemin etmektedir.” Buda gelinlerimize bir yemin olduğu bilinmelidir. Konu düğünden açılmışken başlık parasına değinmek istiyorum…Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ da evlenirken kız tarafına verilmiş olan başlık parası geleneği İlçemizde de maalesef devam etmektedir. Ancak çeşitli yerlerde bu paranın adı değişmektedir. Başlık parası yerine “süt parası”, “analık hakkı” “kardeş hakkı” adı altında, erkek tarafından belli bir miktar para ya da mal alındığı bilinmektedir. Başlık parasının miktarı, bölgenin ekonomik olanaklarına göre değişiklik göstermektedir. Bu gelenek ne yazıktır ki Yedisu İlçemizde de hala devam etmektedir. Buna son verilmesi için yetkililerimizi ve büyüklerimizi göreve davet etmekteyim.
2017 Yılının bekâr gençlerimiz için başlıksız bir yıl olmasını diliyorum. Ömer Hoca’ nın düğününde de çift davul-zurna ile halay çekmek istiyoruz inşallah! Düğünlerimizin birlik ve beraberlik içinde olmasını diliyorum. Saygılarımla arz ederim.
Osman Nuri BESİ
İlçe Yazı İşleri Müdürü
